EnglishΛαζαρέτο Ιθάκης 1844-1847
Τα καράβια που έφταναν στα λιμάνια από ξένες χώρες, ήταν υποχρεωμένα να υποστούν τον σχετικό υγειονομικό έλεγχο, προτού οι αρχές να δώσουν άδεια στο πλήρωμα να κυκλοφορήσει ελεύθερα. Τα χρόνια εκείνα οι διάφορες κολλητικές αρρώστιες προκαλούν τρομερή καταστροφή απ’ όπου τύχαινε να περάσουν. Όσοι έπρεπε να ταξιδέψουν από το ένα μέρος στο άλλο, είχαν το φόβο ότι θα κατέληγαν στο λοιμοκαθαρτήριο όπου θα μένανε «φυλακισμένοι» για βδομάδες ολόκληρες.
Σε κάθε λιμάνι υπήρχε λοιμοκαθαρτήριο, συνήθως έξω από εμπορικό μέρος του λιμανιού, όπου έπρεπε να σταματήσουν όλα τα καράβια που ερχόταν από το εξωτερικό. Ο λιμενικός γιατρός εμάθαινε την ακριβή προέλευση του καραβιού, αν υπήρχε καμιά αρρώστια εκεί, πόσες μέρες ήταν το καράβι στη θάλασσα και αν υπήρχε άρρωστος στο πλοίο.
Όταν το ταξίδι του πλοίου ήταν μακρινό, τότε ο περιορισμός του πλοίου ήταν ανάλογα περιορισμένος. και αντίστροφα, όταν το ταξίδι από ξένο λιμάνι ήταν σύντομο, τότε ο περιορισμός μεγάλωνε.
Ο υγειονομικός αυτός περιορισμός κατά την ελληνική ναυτική διάλεκτο λέγεται «καραντίνα» από το ιταλικό quarantina που σημαίνει «περίπου σαράντα».
Στην ουσία ο περιορισμός στον υγειονομικό σταθμό ή λαζαρέττο κάθε λιμανιού ήταν μια άτυπη φυλάκιση. Οι κρατούμενοι δεν είχαν το δικαίωμα, να έλθουν σε επαφή με κανέναν άλλον έξω από το λαζαρέττο.
Ακόμα και τις επιστολές που μετέφεραν, ειδικός υπάλληλος του υγειονομικού τις απολύμαινε, περνώντας τις πάνω από φωτιά που έκαιγε από θειάφι.!!!
Τα κτήρια των δiάφορων λοιμοκαθαρτηρίων ήταν πέτρινα και η ζωή εκεί ήταν αρκετά δύσκολη και πολλές φορές επώδυνη.
Στο λαζαρέττο της Ιθάκης, όταν κατέφθανε κάποιο πλοίο, ο γιατρός του λιμανιού, αράδιαζε το καπετάνιο και το πλήρωμα στη προκυμαία έξω από το πλοίο, τους έβγαζαν όλα τα ρούχα και τους έδιναν άλλα, που προηγούμενα είχαν περάσει από καπνό για απολύμανση. μετά με στρατιωτική συνοδεία καπετάνιος και πλήρωμα επήγαιναν στο Λαζαρέττο, όπου έμεναν κλεισμένοι όσες μέρες αποφάσιζε ο γιατρός.
Το καράβι περνούσε στη διοίκηση των αρχών του νησιού για να απολυμανθεί. Τα πανιά του πλοίου τα έριχναν στη θάλασσα να πλυθούν.
Όσο καιρό ο καπετάνιος και το πλήρωμα ήταν στη καραντίνα το πλοίο φύλαγαν οι φύλακες «βαρδιάνοι» του υγειονομείου ή «υγειοφύλακες» κατά την επίσημη Ιονική κρατική ορολογία.
Το λιμάνι του Θιακιού είναι τελείως κλειστό, και σ’ όποιον είναι μέσα του είναι αδύνατον να ξέρει τι γίνεται απ’ έξω. Για να μπορούν να ελέγχουν από ποια κατεύθυνση έρχονταν τα πλοία, στην είσοδο του κόλπου του Αετού, στη θέση Σκίνος οι Βενετσιάνοι είχαν κτίσει μια πέτρινη σκοπιά, όπου από εκεί ο στρατιώτης- βαρδιάνος του υγειονομείου, έβλεπε τη κατεύθυνση που ερχόταν το πλοίο και ειδοποιούσε την υπηρεσία του.
Το λαζαρέτο της Ιθάκης ήταν κτισμένο πάνω σε χαμηλό νησάκι που βρίσκεται μέσα στο λιμάνι Βαθύ. Τα κτήρια που γκρεμιστήκανε με το σεισμό του ’53 είχαν κτιστεί στην αρχή της Αγγλοκρατίας για τη χρήση του υγειονομείου.
Στο πρώτο παγκόσμιο πόλεμο το λαζαρέττο είχε γίνει στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου.
Σήμερα στο νησάκι υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Σωτήρα.
Τίποτα ποια δεν θυμίζει το παλιό λοιμοκαθαρτήριο, απ’ όπου πέρασαν εκατοντάδες ναυτικοί, που πολλοί απ’ αυτούς υπέφεραν στις άθλιες συνθήκες των παγωμένων και υγρών κτηρίων.
Πηγή: Γιάννης Σ. Βλασσόπουλος «Το Λαζαρέττο της Ιθάκης στα 1844 – 1847».
